Bir ka� S�z �le �i�ek

�çinde çiçeg�, a�ac�, gölgesi, çimenli�i olan her bahçe güzeldir. Fakat bu güzellik devams�zd�r. Zaman ile, bilgisiz bak�mla yava� yava� o güzellik kaybolur. Çiçekler boylan�r, a�açlar çatalla��r, dallar �ekillerini de�i�tirir, Çimenler seyrekle�ir, etraf� ot basar, fidanlar�n birçoklar� intizamdan uzakla��r. lstanbulun bütün kö�klerinin, sayfiyelerinin ev bahçeleri hep bu intizams�z güzellikler içinde bunalm�� birer manzara arzeder. Vaktile  Çiçek bahçe yap�lan bu k�ymetli yerler bugün güne�i esirgiyen birer orman, rütubet saçan birer çal�l�k, birer sivrisinek yata�� olmu�tur. Buna sebep; plans�z bahçe yapmak, bilgisiz kimselere i� gördürmektir. Biraz resim bilen, do�ru, düz, çizgi çizen, be� on çiçe�i ve üç be� a�ac� tan�yan, herkes bahçe yapabilece�ini zan eder. Fikrinde tasarlad��� �ekilleri arneleden ba�ka bir �ey olm�yan kimselere tatbik ettirir, i�letir, belietir diktirir ve sulatt�r�r. Art�k bahçe yap�lm��t�r... Münevverlerimiz dahi ayni tarzda hareket ederler. Kendilerini bahçe mimarl���n�n inceliklerine vak�f zannederek esasl� bir plana ihtiyaç görmezler. Ya bahçevan geçinen kimselerin bilgisizliklerine kurban olurlar. Yahut kendi arzular�n� tatmin edici �ekillerde b ahçe yapt�r�rlar. Çiçek yerlerine a�aç, a�aç yerlerine ç�men, Çimen yerlerine yol, yol b�rak�lacak k�s�rnlara da a�aç diktirirler. Kabul etmek laz�md�r ki, her i�in bir mütehass�s� vard�r ve o i�i yerinde ve yardam�nda ancak mütehass�s yapabilir. �htisasa k�y�net vermek usulünü benimsemcdikçe hiçbir i� iyi neticeler vermez. Bahçe mimarl��� öyle ince ve öyle ehemmiyetli bir i�tir ki, ne. apart�man, n e han, ne de hamam yapm�ya benzer. Bu �� zamanla eser�n� gösteren, zamanla güzelli�ini art�ran, zamanla kendin i b e�endiren bir i�tir. M ühendis, mimar, avukat, doktor, tüccar, amir ve memur hatta ve hatta ziraatçi i�i bile de�ildir. Bahçe mimarl��� bahçe mütehass�sl��� demektir. Bunda dikilecek bütün nebatlar�n ayr� ayr� hayati faaliyetlerini, boylar�n�, ömürlerini, ya�ama ve muhite uyma kabiliyetlerini ç�çe��n�n, yapra��nin, dal�n�n, gölgesinin yapaca�� tesirler, renkler ara: a�nda imtizac�, k endi aralar�nda �ekilce, vaziyetçe münasebet ve müvazeneyi, binaya verecekleri gölgeyi, m anzaray�, ya�, land�kça alacaklar� �ekli, toprak nevilerine taham mül dereceJerini, rüzgar ve güne�, kar, gölge ve rütubet alt�nda ne hale gireceklerini, dikilen a�açlar�n on sene sonraki vaziyet ve .ne�vünemalar�n� birer birer bilmek, hesap etmek, tamamile bir ihtisas i � idir. Bu meslekte tahsil görmemi� kimseler bu i�i yapamazlar. Yapmak istemeleri aifedilmez bir kabahat ve hatta bir cürümdür. Çünkü hesaps�z dikilen nice a�açlar fazla· gölge vermelerinden güne�i kapad�klar�ndan veya manzaray� bozduklar�ndan dolay� kesilmi�tir. Nice ba�çelerin fazla ,gölgeden çiçeksiz kalmamalar� için a�açlar� sökülmü�tür. A�aca k�ymak bir cürümdür. Bunun için her i�i mütehass�s�na yapt�rmal�d�r. Bahçe yapmak kolay bir i� de�ildir. Muhtelif i klimlerde ya�am�ya uysalla�m�� çiçeklerin ya�ama �artlar�n� bilmeyenler bahçe yapamazlar. ��te bundan dolay�d�r ki, bahçe yapmaktan ziyade, onun iyi muhafaza edilmesine çal��mak laz�mgelir. Herhangi Styl de bahçe veya park yap�l�rsa yap�ls�n, mutlak a Stylin icaplar�na uymak, dikilecek çiçek ve fidanlar�n hayat tarzlar�n� bilmek zaruridir. Aksi halde, s�k s�k görüldü�ü gibi bin bir itina ve ma9rafla yap�lan bahçe ve parklar bir iki sene içinde güzelli�ini kaybeder, bozulur. Bunun sebebi; nebatlar�n fen bak�m�ndan yap�l���n�, hangi nevi topra�a dikilece�ioi, nas�l ve ne vakit sulanaca��, güne� veya gölgeden 5 ho�lan�p ho�lanmad���n�, nerelere dikilmesi münasip olaca��n� bilmemektir. �tiraf etmeliyiz ki, memleketimizde tek bir tane bahçecilik tahsil etmi� diptomal� bahçevan yoktur. Mevcutlarm ço�u da ne nebat tan�r ve ne isim bilirler. Bu bilgisizlik yüzünden her sene k�ymetli ve milyonlarca nebat kuruyor. Ekimini bilmedikleri, tan�mad�klar� tohumlar� hep bilirim iddiaaile ekerler. Diktikleri fidanlar tutmazsa kababati hiç bir vakit üzerlerine almazlar, ektikleri tohum ç�k�nazsa derhal tohumun hayat oldu�unu iddia ederle. ��te bunun içindir k i bizde bahçe ve çiçek i�leri daima pahal�ya m a l olur. Tabiat�n nebati güzelliklerinden zevkalanlar için bu gibi vaziyetlerle kar��la�mak cidden ac�d�r. Bahçec�lik gibi ziraat�n güzel ve en ince bir sanatinin �arlatanl��a hiç tahammülü yoktur. Çünkü foyas� çabuk görülür. Çiçekler solar, kurur. Çiçek Fidanlar tutmaz, bozulur . • Bahçevan hiç bir vakit bunun mesuliyetini üzerine almaz. Mutlaka bir bahane ve sebep bularak i �in içinden ç�kar. Bunun çaresi, bahçe merakl�lar�n� çiçek ve fidan sevgisi kadar onlar� yeti�tirmek ve bakmak usullerini ö�renmek için okuma sevgisine al��t�rmakt�r.




Bir ka� S�z �le �i�ek

�çinde çiçeg�, a�ac�, gölgesi, çimenli�i olan her bahçe güzeldir. Fakat bu güzellik devams�zd�r. Zaman ile, bilgisiz bak�mla yava� yava� o güzellik kaybolur. Çiçekler boylan�r, a�açlar çatalla��r, dallar �ekillerini de�i�tirir, Çimenler seyrekle�ir, etraf� ot basar, fidanlar�n birçoklar� intizamdan uzakla��r. lstanbulun bütün kö�klerinin, sayfiyelerinin ev bahçeleri hep bu intizams�z güzellikler içinde bunalm�� birer manzara arzeder. Vaktile  Çiçek bahçe yap�lan bu k�ymetli yerler bugün güne�i esirgiyen birer orman, rütubet saçan birer çal�l�k, birer sivrisinek yata�� olmu�tur. Buna sebep; plans�z bahçe yapmak, bilgisiz kimselere i� gördürmektir. Biraz resim bilen, do�ru, düz, çizgi çizen, be� on çiçe�i ve üç be� a�ac� tan�yan, herkes bahçe yapabilece�ini zan eder. Fikrinde tasarlad��� �ekilleri arneleden ba�ka bir �ey olm�yan kimselere tatbik ettirir, i�letir, belietir diktirir ve sulatt�r�r. Art�k bahçe yap�lm��t�r... Münevverlerimiz dahi ayni tarzda hareket ederler. Kendilerini bahçe mimarl���n�n inceliklerine vak�f zannederek esasl� bir plana ihtiyaç görmezler. Ya bahçevan geçinen kimselerin bilgisizliklerine kurban olurlar. Yahut kendi arzular�n� tatmin edici �ekillerde b ahçe yapt�r�rlar. Çiçek yerlerine a�aç, a�aç yerlerine ç�men, Çimen yerlerine yol, yol b�rak�lacak k�s�rnlara da a�aç diktirirler. Kabul etmek laz�md�r ki, her i�in bir mütehass�s� vard�r ve o i�i yerinde ve yardam�nda ancak mütehass�s yapabilir. �htisasa k�y�net vermek usulünü benimsemcdikçe hiçbir i� iyi neticeler vermez. Bahçe mimarl��� öyle ince ve öyle ehemmiyetli bir i�tir ki, ne. apart�man, n e han, ne de hamam yapm�ya benzer. Bu �� zamanla eser�n� gösteren, zamanla güzelli�ini art�ran, zamanla kendin i b e�endiren bir i�tir. M ühendis, mimar, avukat, doktor, tüccar, amir ve memur hatta ve hatta ziraatçi i�i bile de�ildir. Bahçe mimarl��� bahçe mütehass�sl��� demektir. Bunda dikilecek bütün nebatlar�n ayr� ayr� hayati faaliyetlerini, boylar�n�, ömürlerini, ya�ama ve muhite uyma kabiliyetlerini ç�çe��n�n, yapra��nin, dal�n�n, gölgesinin yapaca�� tesirler, renkler ara: a�nda imtizac�, k endi aralar�nda �ekilce, vaziyetçe münasebet ve müvazeneyi, binaya verecekleri gölgeyi, m anzaray�, ya�, land�kça alacaklar� �ekli, toprak nevilerine taham mül dereceJerini, rüzgar ve güne�, kar, gölge ve rütubet alt�nda ne hale gireceklerini, dikilen a�açlar�n on sene sonraki vaziyet ve .ne�vünemalar�n� birer birer bilmek, hesap etmek, tamamile bir ihtisas i � idir. Bu meslekte tahsil görmemi� kimseler bu i�i yapamazlar. Yapmak istemeleri aifedilmez bir kabahat ve hatta bir cürümdür. Çünkü hesaps�z dikilen nice a�açlar fazla· gölge vermelerinden güne�i kapad�klar�ndan veya manzaray� bozduklar�ndan dolay� kesilmi�tir. Nice ba�çelerin fazla ,gölgeden çiçeksiz kalmamalar� için a�açlar� sökülmü�tür. A�aca k�ymak bir cürümdür. Bunun için her i�i mütehass�s�na yapt�rmal�d�r. Bahçe yapmak kolay bir i� de�ildir. Muhtelif i klimlerde ya�am�ya uysalla�m�� çiçeklerin ya�ama �artlar�n� bilmeyenler bahçe yapamazlar. ��te bundan dolay�d�r ki, bahçe yapmaktan ziyade, onun iyi muhafaza edilmesine çal��mak laz�mgelir. Herhangi Styl de bahçe veya park yap�l�rsa yap�ls�n, mutlak a Stylin icaplar�na uymak, dikilecek çiçek ve fidanlar�n hayat tarzlar�n� bilmek zaruridir. Aksi halde, s�k s�k görüldü�ü gibi bin bir itina ve ma9rafla yap�lan bahçe ve parklar bir iki sene içinde güzelli�ini kaybeder, bozulur. Bunun sebebi; nebatlar�n fen bak�m�ndan yap�l���n�, hangi nevi topra�a dikilece�ioi, nas�l ve ne vakit sulanaca��, güne� veya gölgeden 5 ho�lan�p ho�lanmad���n�, nerelere dikilmesi münasip olaca��n� bilmemektir. �tiraf etmeliyiz ki, memleketimizde tek bir tane bahçecilik tahsil etmi� diptomal� bahçevan yoktur. Mevcutlarm ço�u da ne nebat tan�r ve ne isim bilirler. Bu bilgisizlik yüzünden her sene k�ymetli ve milyonlarca nebat kuruyor. Ekimini bilmedikleri, tan�mad�klar� tohumlar� hep bilirim iddiaaile ekerler. Diktikleri fidanlar tutmazsa kababati hiç bir vakit üzerlerine almazlar, ektikleri tohum ç�k�nazsa derhal tohumun hayat oldu�unu iddia ederle. ��te bunun içindir k i bizde bahçe ve çiçek i�leri daima pahal�ya m a l olur. Tabiat�n nebati güzelliklerinden zevkalanlar için bu gibi vaziyetlerle kar��la�mak cidden ac�d�r. Bahçec�lik gibi ziraat�n güzel ve en ince bir sanatinin �arlatanl��a hiç tahammülü yoktur. Çünkü foyas� çabuk görülür. Çiçekler solar, kurur. Çiçek Fidanlar tutmaz, bozulur . • Bahçevan hiç bir vakit bunun mesuliyetini üzerine almaz. Mutlaka bir bahane ve sebep bularak i �in içinden ç�kar. Bunun çaresi, bahçe merakl�lar�n� çiçek ve fidan sevgisi kadar onlar� yeti�tirmek ve bakmak usullerini ö�renmek için okuma sevgisine al��t�rmakt�r.